Οι παρακάτω προτάσεις κατατέθηκαν στη διαβούλευση του σχεδίου ΚΥΑ του ΥΠΕΚΑ από τον Κώστα Αρβανίτη.
Κατ΄ αρχήν τόσο το σχέδιο της ΚΥΑ που έθεσε σε διαβούλευση το ΥΠΕΚΑ, όσο και τα παραρτήματά της καθώς και η ΣΜΠΕ αποτελούν μια πολύ σημαντική προσπάθεια για τη χωροθέτηση μιας ιδιαίτερα σημαντικής για τη χώρα παραγωγικής δραστηριότητας. Η οργάνωση στο χώρο της υδατοκαλλιέργειας με συγκεκριμένα επιστημονικά κριτήρια είναι σίγουρα μια ιδιαίτερα σημαντική πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος που πρέπει να ολοκληρωθεί προς όφελος τόσο της δραστηριότητας όσο και του περιβάλλοντος.
Ειδικότερα όμως σε ότι αφορά στη χωροθέτηση Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) στην περιοχή του Αμβρακικού Κόλπου, είναι χρήσιμο και κρίσιμο να επισημανθούν κάποιες παράμετροι που θα βοηθήσουν τη βελτίωση των προβλέψεων της ΚΥΑ και των παραρτημάτων της. Η περιοχή του Αμβρακικού Κόλπου περιλαμβάνεται στον Πίνακα 1 της ΚΥΑ (Κατηγορίες ΠΑΥ) και ορθά κατατάσσεται στις περιοχές με ιδιαίτερη ευαισθησία ως προς το φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον με κύρια υδατοκαλλιεργητική δραστηριότητα την ιχθυοκαλλιέργεια και την οστρακοκαλλιέργεια.
Στον πίνακα ΙΙ (προτεινόμενες ΠΟΑΥ) προτείνεται με βάση σχετική μελέτη που εκπονήθηκε στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιεία 2000 – 2006, η δημιουργία 6 ΠΟΑΥ στον Αμβρακικό (σε Πωγωνίτσα-Αγ. Θωμά, Σόγωνο/Γρύπο/Μυρτάβι, Μάζωμα-Μεταμόρφωση-Αγ. Τριάδα, Κορωνησία, Σόγωνο και Φάρο Λασκάρας) και μάλιστα καταγράφεται η προταθείσα από τη σχετική μελέτη δυναμικότητα η οποία ανέρχεται συνολικά σε 9.840 τον/έτος, δυναμικότητα μεγαλύτερη από τη συνολική υφιστάμενη με βάση τις νόμιμες άδεις των μονάδων που σήμερα λειτουργούν. Βέβαια σύμφωνα με το κείμενο της ΚΥΑ ο πίνακας αυτός «είναι ενδεικτικός και απαιτεί επικαιροποίηση ειδικά ως προς τις δυναμικότητες».
Στα χαρακτηριστικά καταλληλότητας των περιοχών δημιουργίας ΠΟΑΥ περιλαμβάνονται :
- Φυσικο-χημικά και βιολογικά χαρακτηριστικά των υδάτων, ρυθμός ανανέωσης των θαλάσσιων μαζών – ρεύματα, οικολογική ποιότητα υδάτων.
Ειδικότερα στις προϋποθέσεις για την εγκατάσταση μονάδων θαλάσσιας ιχθυοκαλλιέργειας περιλαμβάνονται :
• Καλή ποιότητα των υδάτων (προσδιορίζεται από τις φυσικοχημικές και βιολογικές παραμέτρους και κυρίως τη θερμοκρασία, το οξυγόνο και την οικολογική ποιότητα της περιοχής).
• Παρουσία ρευμάτων για την ικανοποιητική ανανέωση των υδάτων.
• Απουσία προστατευόμενων ενδιαιτημάτων για τα οποία καθορίζονται ιδιαίτεροι όροι και περιορισμοί από την κοινοτική και εθνική νομοθεσία που διέπει τα οικοσυστήματα αυτά.
Η μελέτη στην οποία στηρίχθηκε η επιλογή των προτεινόμενων ΠΟΑΥ στον Αμβρακικό, η οποία εκπονήθηκε το 2007 από τη Ν.Α, Πρέβεζας με χρηματοδότηση από το ΕΠ Αλιεία 2000 – 2006 (μελετητική εταιρία Eco-Consultants S.A.) και η προτεινόμενη (ενδεικτική) δυναμικότητά τους στηρίζεται σε παλιότερες μετρήσεις και μάλιστα επιφανειακές και όχι σε όλη την υδάτινη στήλη του κόλπου και καταλήγει ότι ισχύουν οι ως άνω προϋποθέσεις για τη δημιουργία Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) στις προτεινόμενες θέσεις.
Όμως σε χρόνο μεταγενέστερο της εν λόγω μελέτης, έχουν δει το φως της δημοσιότητας άλλες μελέτες που χρηματοδοτήθηκαν είτε από το Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Πανεπιστήμιο Πατρών κ.α.) είτε από το Χρηματοδοτικό Μηχανισμό του ΕΟΧ (ΝΑ Άρτας – ΕΤΑΝΑΜ) με βάση τις οποίες εμφανίζεται σημαντικό πρόβλημα στην ποιότητα των υδάτων στο σύνολο σχεδόν της έκτασης του Αμβρακικού όπως και στις προτεινόμενες θέσεις. Πιο συγκεκριμένα παρατηρείται οριακή έως και μηδενική παρουσία διαλυμένου οξυγόνου σε βάθη μεγαλύτερα των 15 – 20 μέτρων. Τα στοιχεία αυτά οδηγούν στο συμπέρασμα ότι δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως «καλή» η ποιότητα των νερών στις προτεινόμενες θέσεις για ΠΟΑΥ και επομένως με βάση τις νεώτερες μελέτες πρέπει να αναθεωρηθούν τα στοιχεία των πινάκων 1 και 2 της ΚΥΑ σε ότι αφορά στον Αμβρακικό. Με βάση τα νεώτερα στοιχεία θα πρέπει να αναθεωρηθεί η κατάταξη του Αμβρακικού στις περιοχές ανάπτυξης υδατοκαλλιεργειών (ΠΑΥ) οι οποίες σύμφωνα με την ΚΥΑ πρέπει σε συγκεκριμένο χρόνο να μετατραπούν σε ΠΟΑΥ. Απαιτείται επομένως με βάση τα στοιχεία αυτά να αναθεωρηθεί η προτεινόμενη δυναμικότητα της ΠΑΥ Αμβρακικού και στην πλέον πιθανή περίπτωση που η αναθεωρημένη δυναμικότητα είναι μεγαλύτερη της υφιστάμενης, θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα με κατάλληλα κίνητρα για την πιθανή μετεγκατάσταση υφιστάμενων μονάδων εκτός του Αμβρακικού Κόλπου.
Σε κάθε περίπτωση το ΥΠΕΚΑ και τα συναρμόδια Υπουργεία θα πρέπει να προβούν στη λήψη άμεσων μέτρων για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος στον Αμβρακικό Κόλπο και στη βελτίωση της ποιότητας των νερών του. Το πρόγραμμα ΑΝΑΣΑ μπορεί να αξιοποιηθεί κατά προτεραιότητα προς την κατεύθυνση αυτή.
Οι παραπάνω προτάσεις κατατέθηκαν στη διαβούλευση του σχεδίου ΚΥΑ από το ΥΠΕΚΑ.
Κώστας Αρβανίτης,
Γιώργος Ζάκας,
Δήμητρα Αναγνώστου
Περιφερειακοί Σύμβουλοι ΠΕ Πρέβεζας
ΗΠΕΙΡΟΣ ΤΟΠΟΣ ΝΑ ΖΕΙΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου